Ngoài một số loại nấm, thời tiết và khí hậu, côn trùng đục quả cà phê có lẽ là mối đe dọa tự nhiên nghiêm trọng nhất đối với sản xuất cà phê. Loài được nhắc đến ở đây là Coffee Berry Borer (Hypothenemus hampei), với sự hiện diện của chúng gây tổn thất rất lớn về sản lượng và chất lượng cafe.

Hypothenemus hampei  là loài đặc hữu ở Trung Phi, hiện tại chúng có mặt ở hầu hết các nước sản xuất cafe. Chúng được phát hiện đầu tiên tại Brazil năm 1962. Năm 1970 phát tán tới Guatemala và Mexico, 1980 phát hiện ở Colombia và phát hiện tại Hawaii vào tháng 9 năm 2010. Tại Viêt Nam phát hiện sự có mặt của loài này vào năm 1993.

Con trưởng thành: Có màu nâu đen, thân có nhiều lông ngắn, bộ răng khỏe. Con đực cánh màng bị thoái hóa và biến dạng, không bay được. Con cái dài 1,4 – 1,8mm. Con cái có thể bay xa trong khi đó con đực không bao giờ rời khỏi quả cafe. Con cái đẻ từ 30-50 trứng, trong đó mỗi con đực giao phối với 128 con cái, một con đực có thể giao phối với 3 con cái mỗi ngày. Con cái sau khi thụ tinh được 3-4 ngày có thể phát tán ra các quả khác để đẻ trứng. Sâu non phát triển và đục tiếp vào trong hạt café. Trên một quả có thể có từ 3-5 thế hệ với 100 cá thể

Gây hại:

H. hampei tấn công cafe từ khi cafe ra hoa được 8 tuần. Chúng bắt đầu tấn công và đẻ trứng trên quả đầu vụ và đạt cao điểm khi quả chín. Vào cuối vụ con trưởng thành vẫn còn sống trong quả khô dưới gốc cây sau đó phát tán và phá hoại vào mùa sau. Các quả có H.hampei thường sẽ khô và rụng sớm.

Các hạt cafe bị H.hampei đục thường có các lổ tròn nhỏ khoảng 0,3-1,5mm và có thể xác loài này vẫn nằm trong các hạt café đó. Đây cũng có thể là một vấn đề lớn tại cảng đến.

Kiểm soát

H.hampei  là loài phá hoại từ đồng ruộng, do đó để kiểm soát loài này: Phun thuốc có hoạt chất Pirimiphos-methyl (Actellic 50EC) từ khi quả còn xanh. Và sau mỗi mùa vụ nên thu gom các quả khô dưới gốc. Tránh lây nhiễm từ mùa vụ trước qua mùa vụ sau.

Trong quá trình bảo quản và chế biến trước khi đưa vào lưu trữ: phơi và sấy khô với độ ẩm < 14% có thể kiểm soát được loài này.

Trong quá trình lưu trữ việc phát hiện và xử lý kịp thời có thể giúp lô hàng được an toàn hơn đối với loại côn trùng này. Xin vui lòng liên hệ VFC Fumigation để được tư vấn về các giải pháp kiểm soát côn trùng chuyên nghiệp.

Hồ Hùng